Năm 2025 dự chi ngân sách nhà nước trên 2,5 triệu tỷ đồng, vay nợ sẽ ở mức cao

Với 428/430 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, ngày 13/11, Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết về dự toán ngân sách nhà nước năm 2025, trong đó, có một số nội dung về điều chỉnh, bổ sung dự toán ngân sách nhà nước.

DỰ TOÁN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC NĂM 2025

Theo đó, Nghị quyết quyết nghị số thu ngân sách nhà nước năm 2025 là 1.966.839 tỷ đồng; sử dụng 60.000 tỷ đồng nguồn tích lũy cho cải cách tiền lương của ngân sách trung ương và 50.619 tỷ đồng nguồn cải cách tiền lương của ngân sách địa phương đến hết năm 2024 còn dư chuyển sang bố trí dự toán năm 2025 của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương để thực hiện mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng/tháng.

Tổng số chi ngân sách nhà nước là 2.548.958 tỷ đồng; mức bội chi ngân sách nhà nước là 471.500 tỷ đồng, tương đương 3,8% tổng sản phẩm trong nước (GDP).

Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết về dự toán ngân sách nhà nước năm 2025.

Bội chi ngân sách trung ương là 443.100 tỷ đồng, tương đương 3,6%GDP; bội chi ngân sách địa phương là 28.400 tỷ đồng, tương đương 0,2% GDP.

Tổng mức vay của ngân sách nhà nước là 835.965 tỷ đồng.

Về thực hiện chính sách tiền lương, một số chính sách xã hội, Nghị quyết nêu rõ chưa tăng tiền lương khu vực công, lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hằng tháng, trợ cấp ưu đãi người có công trong năm 2025.

Điều này có nghĩa lương cơ sở năm 2025 vẫn giữ nguyên ở mức 2,34 triệu đồng/tháng theo Nghị định 73/2024/NĐ-CP ngày 30/6/2024.

Về dự toán, kế hoạch vốn ngân sách trung ương năm 2025 từ nguồn tăng thu ngân sách trung ương năm 2022, Nghị quyết cho phép chuyển nguồn 56.136,146 tỷ đồng nguồn tăng thu ngân sách trung ương năm 2022 còn lại chưa phân bổ để bố trí dự toán, kế hoạch đầu tư công vốn ngân sách trung ương năm 2025 cho các nhiệm vụ, dự án được Quốc hội cho phép sử dụng dự phòng chung của kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 tại Nghị quyết số 112/2024/QH15 ngày 18/1/2024 của Quốc hội.

Nghị quyết cũng cho phép kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân tối đa 579,306 tỷ đồng kế hoạch vốn từ nguồn tăng thu ngân sách trung ương năm 2022 chưa giải ngân hết để giải quyết đền bù giải phóng mặt bằng (bao gồm cả phần chậm trả) của các dự án mở rộng Quốc lộ 1 đoạn qua tỉnh Nghệ An thuộc nhiệm vụ ngân sách trung ương phát sinh sau khi các dự án này đã quyết toán sang năm 2025…

RÀ SOÁT CHI ĐẦU TƯ VÀ CHI THƯỜNG XUYÊN, TRÁNH GÂY LÃNG PHÍ

Nghị quyết giao Chính phủ tập trung điều hành chính sách tài khóa chủ động, hợp lý, linh hoạt, hiệu quả; phối hợp đồng bộ, chặt chẽ, nhịp nhàng với chính sách tiền tệ và các chính sách khác.

Kịp thời ứng phó với biến động phức tạp của tình hình trong nước và ngoài nước, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; khẩn trương có giải pháp khắc phục đà suy giảm các chỉ tiêu về tỷ lệ huy động vào ngân sách nhà nước trên GDP và tỷ lệ huy động từ thuế, phí vào ngân sách nhà nước.

Quyết liệt thực hiện các giải pháp tăng cường quản lý thu, cơ cấu lại nguồn thu bảo đảm tính bền vững; mở rộng cơ sở thu; chống thất thu, chuyển giá trốn thuế; gian lận thương mại, đặc biệt trong các hoạt động thương mại dựa trên nền tảng số…

Trước đó, trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình về đánh giá tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2024, dự toán ngân sách nhà nước năm 2025, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết nhiều ý kiến đề nghị Chính phủ khẩn trương chỉ đạo các cơ quan chuyên môn sớm xây dựng phương án sửa đổi Luật Ngân sách nhà nước, sớm cụ thể hóa Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/9/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, có cơ chế điều tiết hợp lý, hiệu quả nguồn thu từ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất giữa trung ương và địa phương

Tiếp thu ý kiến các đại biểu Quốc hội, để bảo đảm thực hiện chủ trương tại các kết luận của trung ương, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan chuyên môn khẩn trương nghiên cứu, xây dựng phương án sửa đổi tổng thể Luật Ngân sách nhà nước.

Một số ý kiến đề nghị cần đẩy nhanh tiến độ giải ngân đầu tư công, nhất là những công trình trọng điểm quốc gia, cũng như những công trình trọng điểm ở địa phương, chuyển kinh phí tại các công trình triển khai chậm sang thực hiện các công trình, dự án có khả năng thực hiện, giải ngân cao.

Thực tế cho thấy tiến độ giải ngân vốn đầu tư công 9 tháng đầu năm 2024 của một số bộ, ngành, địa phương còn chậm; trung bình cả nước mới chỉ đạt 47,3% dự toán Quốc hội giao, giảm cả về giá trị và tỷ lệ so với cùng kỳ; trong đó vốn ngoài nước chỉ đạt 24,33% kế hoạch, thấp hơn so với cùng kỳ (28,37%).

Trong những tháng cuối năm, với mục tiêu giải ngân 95% dự toán được giao, Ủy ban Thường vụ quốc hội đề nghị Chính phủ cần chỉ đạo sát sao, quyết liệt, chủ động có giải pháp khắc phục, nâng cao trách nhiệm, tính chủ động của các bộ, ngành, địa phương nhằm đẩy nhanh tiến độ giải ngân đầu tư công, nhất là những công trình trọng điểm quốc gia cũng như những công trình trọng điểm ở địa phương để bảo đảm hoàn thành được mục tiêu đã đề ra.

Ngoài ra, theo ông Mạnh, có ý kiến đề nghị cần nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu trong việc quyết định chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư các dự án, kiên quyết loại bỏ những dự án không cần thiết, dàn trải, kém hiệu quả và phải tập trung tháo gỡ những vướng mắc, bất cập, đẩy nhanh tiến độ, bảo đảm chất lượng hệ thống kết cấu hạ tầng chiến lược đồng bộ, hiện đại.

Tiếp thu ý kiến các vị đại biểu Quốc hội, dự thảo Nghị quyết về phân bổ ngân sách trung ương 2025 đã quy định theo hướng phân bổ vốn đầu tư ngân sách nhà nước bảo đảm tập trung, có trọng tâm, trọng điểm, tuân thủ điều kiện, thứ tự ưu tiên quy định. 

Cùng với đó, siết chặt kỷ cương, kỷ luật tài chính, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, cản trở làm chậm tiến độ giao vốn, giải ngân vốn; cá thể hóa trách nhiệm người đứng đầu trong trường hợp giải ngân chậm, gắn với đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ được giao.