- Mới đây, Thuỳ Tiên vướng ồn ào được cho là quảng cáo sản phẩm chưa đúng với thực tế. Dưới góc độ là một dược sĩ và có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực này, anh nhận định như thế nào?
Trước khi nói về vấn đề của Thuỳ Tiên, tôi sẽ cung cấp một số thông tin ví dụ cho mọi người hình dung. Việc một trung tâm kiểm nghiệm, cấp phép hay xác định một sản phẩm đạt chất lượng chỉ xác định trên một mẫu thử mà công ty gửi về sản phẩm đó thôi. Còn những lô, lần sản xuất tiếp theo nếu vi phạm hoặc không đạt được tiêu chuẩn như cam kết thì người chịu trách nhiệm phải là doanh nghiệp sản xuất ra sản phẩm đó. Tương tự như vậy, khi cơ quan chức năng, cơ quan nhà nước đã kiểm tra và cấp phép cho sản phẩm, nếu có sai phạm thì nhà sản xuất vẫn phải chịu trách nhiệm về chất lượng sản phẩm.
Khi nghệ sĩ quyết định tham gia quảng bá sản phẩm, về nguyên tắc và quy định họ cần xem sản phẩm đã có phiếu công bố hay chưa, có giấy cấp phép lưu hành hay chưa, có rõ nguồn gốc hay không thông qua các chứng từ do cơ quan chức năng cấp cho nhà sản xuất. Khi các nhà sản xuất cung cấp đầy đủ các chứng từ cho họ, thì họ sẽ dựa trên chứng từ đó để quyết định có cho quảng bá sản phẩm hay không. Họ sẽ không thể nào và không đủ khả năng để có thể kiểm soát chất lượng tất cả sản phẩm được sản xuất ra ở những lần tiếp theo. Nghệ sĩ đơn thuần chỉ là một người tiêu dùng sản phẩm như mọi người, chỉ là họ nổi tiếng hơn chứ họ không được đào tạo về chuyên môn để có thể đảm bảo được rằng tất cả sản phẩm đều đạt chất lượng như cam kết. Hoặc không thể nào mỗi khi nhà máy sản xuất, nghệ sĩ lại phải vào đó để đứng xem. Mà cho dù có vào xem hoặc kiểm tra, thì họ cũng không thể nào biết hoặc kiểm soát được chất lượng sản phẩm đó.
Vì vậy tôi muốn nói rằng, ở giai đoạn đầu khi nghệ sĩ nhận lời quảng cáo cho một sản phẩm, họ phải xem đầy đủ chứng từ pháp lý mà sản phẩm cần phải có, để đảm bảo đây là một sản phẩm được cơ quan chức năng cấp phép lưu hành, rõ nguồn gốc và giấy tờ đầy đủ. Miễn là họ không quảng bá những thông tin nằm ngoài giấy phép, thì người phải chịu trách nhiệm về sản phẩm chưa bao giờ là nghệ sĩ.
Dược sĩ Tiến trong buổi trả lời phỏng vấn vào chiều ngày 7/3.
- Vậy trong lần này, phía Thuỳ Tiên đã sai vấn đề gì? Các nghệ sĩ cần quảng bá cho một sản phẩm khác cần lưu ý như thế nào?
Tôi thấy tiếc cho Thuỳ Tiên, ý chính từ đầu của Tiên khi làm sản phẩm này với nhãn hàng đó là vì Tiên không ăn rau được, cho nên Tiên sử dụng sản phẩm này để bổ sung rau, đó là điều rất đúng. Nhưng không hiểu từ đâu, tại sao, rốt cuộc chuyện bổ sung rau lại trở thành chuyện bổ sung chất xơ, sai là sai chỗ này. Khán giả họ không hề sai, họ công kích rất đúng, tại sao một viên bổ sung chất xơ lại đắt như vậy, lại có hàm lượng chất xơ thấp như vậy? Thuỳ Tiên và ekip marketing đang hiểu sai bổ sung rau và bổ sung chất xơ, điều này hoàn toàn không đúng. Nếu Thuỳ Tiên giữ vững được đại ý là bổ sung rau thì ý hoàn toàn khác, bởi trong thành phần sản phẩm các bạn sẽ thấy là họ bỏ vào rất nhiều loại bột rau khác nhau và tỷ lệ rất cao, cộng các loạt bột rau vào lên tới 20 hoặc 30% thành phần. Nhưng sau đó mọi người lại sai lầm trong phương thức marketing, mọi người lại nói là bổ sung chất xơ. Giá thành của chất xơ không cao, nếu mọi người mua viên đó để bổ sung chất xơ thì rất đắt.
XEM VIDEO: Dược sĩ Tiến nói về chủ đề "rau khác chất xơ" qua trường hợp sản phẩm của Thuỳ Tiên.
Khi chúng ta ăn rau củ quả không đơn thuần chỉ là bổ sung chất xơ, mà chúng ta đang bổ sung nhiều hoạt chất sinh học. Nếu có gì sai, thì ở trên bao bì có 2 thứ sai, đó là đặt chất xơ làm trọng yếu, trong khi chất xơ chiếm hàm lượng không cao. Thứ 2 là trên bao bì sản phẩm có dòng chữ "Khỏe đẹp tự nhiên từ chất xơ", tôi nghĩ dòng chữ này không nên xuất hiện. Vì hàm lượng chất này thấp, nó không chiếm tỷ lệ cao. Dòng chữ này đang bị dư thừa và sai quy định.
Đây là sản phẩm đơn thuần bổ sung chất xơ và các bột rau củ quả. Nếu các loại bột này chúng ta đem đi kiểm nghiệm chất xơ thì sẽ không có nhiều, nhưng bột này làm từ rau tươi. Người ta phải phơi mát cho khô, sau đó sấy đông khô để cho bay hết nước, nghiền thành bột. Thông thường tỉ lệ sẽ là 1/15 hoặc 1/17, nghĩa là 17kg rau tươi mới ra 1kg bột khô.
Nếu căn cứ theo thành phần công bố trên bao bì, cộng các phần trăm của bột rau sẽ ra con số 28,13%, và 3 viên kẹo này sẽ tương đương gần 50gr rau. Tôi nghĩ chúng ta không nên gọi đây đây là viên bổ sung chất xơ, mà là viên bổ sung rau chẳng hạn thì chắc sẽ không còn gì tranh cãi nữa.
Có một chi tiết mà Hằng Du Mục nói là: "Nếu ăn nhiều quá sẽ dẫn đến tiêu chảy", vô tình gây cho người xem sự hoang mang. Tôi cũng nói luôn, đây là inulin (chất xơ hòa tan) nhưng nó không được hấp thu vào cơ thể nên nó sẽ ở trong đường ruột của mình. Nó có khả năng hút nước, nếu chúng ta ăn nhiều thì inulin trong phân càng nhiều, nó sẽ hút nước nhiều dẫn đến việc chúng ta đi phân thường xuyên hơn dẫn đến hiện tượng tiêu phân lỏng. Đó là lý do vì sao nó gây ra hiện tượng tiêu chảy, nhuận tràng khi chúng ta ăn quá nhiều.
Trách nhiệm của một nghệ sĩ khi quảng bá sản phẩm đó là họ phải tìm hiểu rất kỹ về sản phẩm đó. Thứ nhất, sản phẩm có được cấp phép lưu hành tại Việt Nam chưa, thứ 2 là có rõ nguồn gốc, hoá đơn chứng từ đầy đủ hay không. Những nghệ sĩ khi nhận lời quảng bá cho một sản phẩm nào đó, phải xem trên phiếu công bố của sản phẩm đối với mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, các dịch vụ thẩm mỹ..., không được phép nói những công dụng nào mà trên phiếu công bố không có. Chúng ta thường hay hiểu lầm giữa cảm nhận cá nhân và công dụng của sản phẩm. Sự thật chính là những dòng chữ trên phiếu công bố. Khi xử lý vi phạm, chúng ta sẽ dựa trên phiếu công bố để căn cứ, đó là sự thật mà nghệ sĩ được phép phát biểu.
Sau sự cố lần này, tôi hy vọng nghệ sĩ ngoài việc kiểm tra hoá đơn chứng từ, giấy thử nghiệm thì để đảm bảo không phát ngôn sai sự thật, mọi người phải coi những gì được ghi trên phiếu công bố.
Về phía Thuỳ Tiên và nhãn hàng, Thuỳ Tiên có sai hay không, Thuỳ Tiên có lừa đảo hay không? Ở đây, tôi không trả lời được. Nó còn phụ thuộc rất nhiều vào chuyện bạn đặt hàng như thế nào với nhà máy. Nếu Thuỳ Tiên đặt hàng chất lượng thấp và bán ra, giả vờ chất lượng cao để thu lợi thì đó là lừa đảo và chắc chắn bạn phải chịu trách nhiệm. Nếu bạn đặt hàng sản phẩm chất lượng nhưng nhà máy cung cấp không sản xuất đúng theo chất lượng mà bạn đặt thì đây là trách nhiệm của nhà máy. Vấn đề của Thuỳ Tiên là bạn phải đưa ra được bằng chứng về đơn đặt hàng của bạn với nhà máy được báo giá dựa trên tiêu chuẩn và hàm lượng như thế nào. Nếu đơn hàng hoàn toàn đúng với những gì mọi người quảng bá, nếu có gì sai sót về chất lượng thì nhà máy phải chịu trách nhiệm.
Đối với Thuỳ Tiên, mối quan hệ của bạn với nhãn hàng như thế nào? Bạn là người sở hữu thương hiệu, đầu tư chung hay đại diện thương hiệu? Nếu chỉ là người đại diện, thì bạn hoàn toàn không có vấn đề gì cả, ngoại trừ việc bạn biết sản phẩm không có giấy phép, không được lưu hành hay kém chất lượng mà vẫn cố tình quảng bá thì bạn phải chịu trách nhiệm. Còn nếu thời điểm bạn quảng bá mà sản phẩm đạt chất lượng, đúng với tiêu chuẩn công bố thì khi xảy ra vấn đề, lẽ ra Thuỳ Tiên và nhãn hàng nên được đền bù bởi nhà sản xuất vì hình ảnh, uy tín bị ảnh hưởng.
Hoa hậu Thuỳ Tiên vừa lên tiếng xin lỗi sau khi vướng ồn ào liên quan tới việc quảng bá sản phẩm.
- Vào tối ngày 6/3, trong tâm thư trên mạng xã hội, Hoa hậu Thuỳ Tiên có nhắc đến nhà sản xuất và đơn vị kiểm định chất lượng. Quan điểm của anh thế nào về trách nhiệm của những đơn vị này?
Như tôi đã nói ngay từ đầu, đầu tiên, khi muốn một sản phẩm đưa ra thị trường, người ta phải gửi đến đơn vị có thẩm quyền để xin công bố với tiêu chuẩn như vậy thì có được hay không. Nếu Cục chấp nhận, thì trách nhiệm của nhà sản xuất là phải sản xuất ra sản phẩm đúng với tiêu chuẩn được cấp phép. Khi gửi mẫu cho trung tâm kiểm nghiệm, người ta sẽ đưa tờ giấy đạt hay không đạt thì chỉ hiệu lực trên đúng mẫu họ gửi thôi. Còn những lô sau đó, họ sẽ không chịu trách nhiệm. Kể cả nhãn hàng hay nghệ sĩ cũng không chịu trách nhiệm mà trách nhiệm thuộc về nhà sản xuất bởi vì họ đã cam kết chất lượng sản phẩm ngay từ đầu.
Đối với Trung tâm kiểm định, sau khi Cục Quản lý Dược hay Cục VSATTP cấp phép cho sản phẩm thì họ sẽ ra thị trường, lấy ngẫu nhiên một sản phẩm, kiểm nghiệm để xem có đúng với những gì đã công bố hay không. Đó là trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước. Khi nào họ phát hiện sản phẩm không đạt chất lượng như đã công bố thì lúc đó Cục sẽ ra quyết định thu hồi sản phẩm trên toàn thị trường. Trách nhiệm sản phẩm luôn đạt tiêu chuẩn là trách nhiệm của nhà sản xuất. Còn trách nhiệm của nhà nước là sẽ là kiểm tra ngẫu nhiên để phát hiện những sai sót. Và 2 điều đó chưa bao giờ là trách nhiệm của nhà phân phối hay đại sứ thương hiệu.
- Cảm ơn Dược sĩ Tiến về những chia sẻ!
