Phụ nữ chịu áp lực "vô hình" từ những định kiến xã hội
Cùng với công việc bên ngoài xã hội, phụ nữ còn phải lo toan, chăm sóc gia đình. Tất cả những công việc như nội trợ, dọn dẹp nhà cửa, chăm sóc con cái... đều đến tay người phụ nữ và đó được coi là "những công việc không lương". Chính những công việc ấy đôi khi cản trở người phụ nữ phát huy hết khả năng của mình trong việc phát triển sự nghiệp. Và cũng không ít người phải lui về chăm sóc gia đình và không thể có sự nghiệp hay những thành tựu của riêng mình.
Trong buổi tọa đàm “Nâng cao kỹ năng số cho phụ nữ: Cân bằng giữa phát triển kinh doanh và công việc chăm sóc” được Trung tâm Phụ nữ và Phát triển (CWD) trực thuộc Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam phối hợp với Quỹ Châu Á (TAF) tổ chức, bà Trần Thị Thu Hà (Quỹ Châu Á) đại diện nhóm Nghiên cứu, đã công bố kết quả khảo sát 664 người lựa chọn ngẫu nhiên - đến từ 5.000 người đăng ký tham gia khóa học AMB (chủ yếu phụ nữ ở Hà Nội và Thanh Hoá). Theo số liệu khảo sát, có tới 78% phụ nữ bị ảnh hưởng công việc kinh doanh khi phải gồng gánh các công việc chăm sóc gia đình không lương.
Theo bà Trần Thị Thu Hà, trong xã hội còn rất nhiều quan niệm cổ hủ, chưa xác đáng về việc chăm sóc gia đình. Nhiều người cho rằng, chăm sóc người cao tuổi là trách nhiệm của con cái, thuê người chăm sóc là không hay.
Tương tự như vậy, bà Trần Thị Thanh Loan - Viện trưởng Viện Nghiên cứu gia đình và giới, cũng khẳng định rằng quan niệm “đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ” khiến người phụ nữ bị trói buộc trong suy nghĩ phải đảm đương, gánh vác việc nhà. Thực tế từ đợt COVID-19 cho thấy, nhiều người phụ nữ vừa phải lo kinh doanh, vừa phải lo công việc gia đình đã tạo ra cho họ sự căng thẳng.
Buổi tọa đàm còn có sự góp mặt của ông Filip Graovac - Phó trưởng đại diện Văn phòng Quỹ Châu Á tại Việt Nam. Nói về những áp lực của người phụ nữ, ông chia sẻ: “Những công việc chăm sóc không lương bao gồm chăm sóc con cái, người già và các công việc nội trợ... vẫn là gánh nặng lớn đối với phụ nữ Việt Nam, đặc biệt là những người đang điều hành các doanh nghiệp nhỏ.
Là nam giới, tôi thấy việc phân chia công việc trong gia đình là rất quan trọng. Đàn ông cần phải chia sẻ. Đây không chỉ là vấn đề công bằng mà còn là tính thực tiễn. Khi chúng ta cùng làm việc không chỉ thúc đẩy sự bình đẳng trong gia đình, mà còn giúp các đối tác của chúng ta phát triển trong công việc và cuộc sống cá nhân".
PGS. TS Bùi Quang Tuấn – Phó chủ tịch Hội Khoa học kinh tế Việt Nam bày tỏ: “Làm thế nào để nam giới hiểu hơn về công việc nhà của phụ nữ; cần phải thay đổi nhận thức, định kiến, văn hóa của xã hội. Điều này có thể đòi hỏi một thời gian dài nhưng đây là cuộc tranh đấu chính nghĩa, chắc chắn sẽ thành công”.
Sự hỗ trợ của công nghệ số giúp phụ nữ tự tin khởi nghiệp
Buổi tọa đàm “Nâng cao kỹ năng số cho phụ nữ: Cân bằng giữa phát triển kinh doanh và công việc chăm sóc”, được tổ chức với mục đích dùng chính công nghệ số để hỗ trợ người phụ nữ khởi nghiệp.
Tại buổi tọa đàm, Bà Dương Thị Ngọc Linh - Giám đốc Trung tâm Phụ nữ và Phát triển, chia sẻ: “Phụ nữ chiếm một nửa dân số, phân nửa lực lượng lao động, vì vậy chuyển đổi số sẽ chỉ thực sự thành công khi phụ nữ tích cực tham gia vào tất cả các trụ cột của chuyển đổi số là Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số, đồng thời họ cần được thụ hưởng lợi ích do chuyển đổi số mang lại".
Ngoài khuyến khích nam giới tham gia công việc chăm sóc gia đình, người phụ nữ cũng rất cần áp dụng các kỹ năng số để hỗ trợ cân bằng công việc kinh doanh và công việc chăm sóc gia đình hàng ngày.
Trong một buổi phỏng vấn với những nữ chủ doanh nghiệp kinh doanh nhỏ lẻ, tất cả đều đang hoạt động kinh doanh trên các nền tảng MXH như: Facebook, Zalo, TikTok, các hội nhóm... Phần lớn phụ nữ chọn kinh doanh online để chủ động, linh hoạt trong công việc và cuộc sống.
PGS.TS Bùi Quang Tuấn nhấn mạnh sự tham gia của phụ nữ vào các nền tảng số, ứng dụng chuyển đổi số và khoa học công nghệ sẽ mang lại hiệu quả cao. Phụ nữ, khi kết nối trên mạng sẽ nhanh chóng tạo được cộng đồng hơn nam giới. Nhờ vậy việc kinh doanh cũng sẽ thuận lợi hơn.
Công nghệ số và các thiết bị điện tử gia dụng thông minh đã và đang góp phần giảm bớt thời gian làm việc nhà cho phụ nữ. Điều này cho phép phụ nữ phân công một số việc nhà cho các thành viên gia đình hoặc thuê dịch vụ thông qua các nền tảng kỹ thuật số. Tuy nhiên mức độ đảm nhiệm có thể khác nhau tùy theo hoàn cảnh gia đình, điều kiện kinh tế và quan điểm cả nhân.
Buổi tọa đàm còn có sự góp mặt của 30 phụ nữ là chủ doanh nghiệp/cơ sở kinh doanh đã hoàn thành chương trình đào tạo của dự án “Tăng trưởng doanh nghiệp của tôi”. Dự án được thực hiện trong 3 năm (2024 - 2026), với mục tiêu cung cấp kiến thức nền tảng về tài chính, kinh doanh và kỹ thuật số cho 25.000 nữ chủ doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và đang phát triển của Việt Nam. Hết năm 2024, dự án đã đào tạo trực tuyến cho 6.660 phụ nữ. Mục tiêu năm 2025 là đào tạo kiến thức cho thêm 11.000 người. Dự án được thực hiện trong khuôn khổ hợp tác giữa Quỹ Châu Á và Trung tâm Phụ nữ và Phát triển với dưới sự tài trợ một phần cho năm thứ nhất từ Payoneer.
