Ung thư không chỉ là kết quả của yếu tố di truyền mà còn là hậu quả tích lũy của những thói quen sống và ăn uống không lành mạnh. Có 5 loại thực phẩm được các chuyên gia y tế coi là "kẻ đồng lõa" âm thầm kích thích tế bào ung thư mà nhiều người vẫn tiêu thụ hàng ngày.
Đáng lo ngại hơn, việc tiêu thụ những thực phẩm này vào buổi sáng sẽ làm tăng tốc độ hấp thụ độc chất, đẩy nhanh nguy cơ mắc bệnh. Bởi đó là thời điểm cơ thể hấp thụ và chuyển hóa mạnh mẽ nhất, trong khi dạ dày còn trống rỗng và cơ thể yếu hơn.
1. Thực phẩm có nhiệt độ trên 60 độ C
Uống trà nóng, cà phê nóng hoặc ăn cháo, súp nóng bốc khói vào buổi sáng là thói quen phổ biến, nhất là vào mùa lạnh. Nghe tưởng tốt nhưng kiểu ăn uống này lại gây tổn thương lặp đi lặp lại. Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) đã phân loại thực phẩm trên 60 độ C là chất gây ung thư Loại 2A.
Ảnh minh họa Sự tổn thương lặp đi lặp lại do ăn nóng mỗi buổi sáng sẽ dẫn đến tình trạng viêm mãn tính tại niêm mạc miệng và thực quản. Viêm mãn tính chính là yếu tố thúc đẩy sự phát triển của ung thư thực quản, ung thư dạ dày và ung thư miệng. Đặc biệt, thói quen này làm cho màng nhầy bị chai sần và mất đi độ nhạy cảm với nhiệt, khiến người bệnh càng khó nhận ra nguy cơ.
2. Thịt và cá nướng, hun khói
Nướng hoặc hun khói, rang cháy cạnh là cách chế biến tạo ra hương vị hấp dẫn, nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ sản sinh ra các chất gây ung thư mạnh mẽ. Quá trình chế biến ở nhiệt độ cao sẽ sản sinh ra Amin dị vòng và Hydrocacbon thơm đa vòng (Benzopyrene). Theo Giáo sư Yu Kang của Bệnh viện Đại học Y Liên minh Bắc Kinh (Trung Quốc), đây là chất có khả năng làm thay đổi cấu trúc DNA trong cơ thể con người.
Ăn thịt cháy khét hoặc hun khói vào buổi sáng, khi hệ tiêu hóa và đường ruột đang trống, sẽ khiến các chất gây ung thư này dễ dàng ngấm sâu vào niêm mạc ruột. Tiêu thụ thịt hun khói thường xuyên còn làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng do hàm lượng chất béo, cholesterol và natri cao làm trầm trọng thêm tình trạng viêm mãn tính tại đường ruột.
3. Thực phẩm mốc
Những món ăn sáng phổ biến như badnh mì, bánh ngọt, các loại hạt, trái cây... lại là những thực phẩm rất dễ bị nấm mốc. Nhiều người có thói quen cắt bỏ phần mốc và ăn tiếp nhưng đây là một kiểu tiết kiệm sai lầm. Bởi các bào tử nấm mốc sinh ra độc tố gây đột biến gen như Aflatoxin và Ochratoxin A. Tiến sĩ Feng Xielin thuộc Bệnh viện Ung thư Tứ Xuyên (Trung Quốc) cho biết, độc tố này rất khó bị phân hủy ở nhiệt độ cao và không biến mất hoàn toàn khi cắt bỏ phần mốc.
Ảnh minh họa Đặc biệt, khi ăn thực phẩm mốc vào buổi sáng, gan phải ngay lập tức làm việc quá sức để giải độc một lượng lớn Aflatoxin - chất đã được WHO liệt vào nhóm gây ung thư loại 1. Sự quá tải này làm tăng nguy cơ phát triển ung thư gan và ung thư túi mật cấp tính, do độc tố trực tiếp tấn công và hủy hoại tế bào gan khi được hấp thụ nhanh.
4. Đồ uống có cồn (bia, rượu)
Mặc dù không phải là thói quen quá phổ biến, nhưng việc tiêu thụ đồ uống có cồn vào buổi sáng là một đòn chí mạng, gia tăng nguy cơ ung thư. Ethanol trong cồn khi vào cơ thể sẽ được chuyển hóa thành Acetaldehyde - chất gây tổn thương tế bào và hỏng chuỗi DNA.
Uống bia rượu khi bụng đói vào buổi sáng khiến cồn được hấp thụ vào máu với tốc độ chóng mặt và nồng độ tăng cao đột ngột. Điều này gây tổn thương trực tiếp và tăng tốc độ hủy hoại tế bào gan, tăng nguy cơ ung thư gan và làm tăng nguy cơ xuất huyết dạ dày hoặc ung thư dạ dày do kích thích niêm mạc đang trống.
5. Cá muối, dưa muối
Cá muối và dưa muối là những thực phẩm quen thuộc, được nhiều người dùng ăn sáng vì kích thích vị giác hoặc để được lâu, ít mất công chế biến, ăn cùng cơm nguội được. Thế nhưng, chúng có thể chứa lượng lớn chất bảo quản, muối và nitrat. Trong danh sách của WHO, cá muối được xếp vào loại chất gây ung thư loại 1 do quá trình muối tạo ra Nitrosamine - một chất gây ung thư mạnh.
Ảnh minh họa Theo giải thích của Tiến sĩ dinh dưỡng Shi Wenli tại Bệnh viện Boai Bắc Kinh (Trung Quốc), ăn dưa muối xổi hay cá muối vào buổi sáng khi dạ dày còn trống, axit dạ dày sẽ chuyển hóa nitrat thành nitrosamine với hiệu suất cao hơn. Chất này dễ dàng gây tổn thương niêm mạc, làm tăng nguy cơ ung thư vòm họng, ung thư thực quản và ung thư dạ dày. Ngoài ra, hàm lượng natri cao còn làm tăng khả năng viêm mãn tính, đẩy nhanh quá trình hình thành bệnh ung thư.