Khi “cơn khát răng trắng” biến thành thảm họa
VnExpress đưa tin về cuộc điều tra của BBC, hé lộ câu chuyện đau lòng của Kellie Howson, 54 tuổi. Năm 2015, bà chi 65 bảng Anh (khoảng 2 triệu đồng) cho một liệu trình làm trắng răng tại Lancaster. Kết quả, loại gel được dùng đã phá hủy men răng, khiến 4 chiếc răng của bà bị hư hại nặng và buộc phải nhổ bỏ.
Bà Kellie mất 4 chiếc răng sau khi làm liệu trình trắng răng từ năm 2015. Ảnh: BBC
“Nó hủy hoại sự tự tin của tôi. Tôi không dám ra ngoài, không muốn gặp ai cả,” bà kể lại. Để khắc phục hậu quả, bà Howson phải trải qua nhiều năm điều trị và tốn hàng chục nghìn bảng Anh (tương đương hàng trăm triệu đồng), trong khi người thực hiện liệu trình chỉ bị truy tố vì hành nghề trái phép và bồi thường 250 bảng Anh (khoảng 7,7 triệu đồng).
Theo quy định của luật pháp Anh, sản phẩm chứa hơn 0,1% hydrogen peroxide (oxy già) chỉ được phép sử dụng bởi nha sĩ có chứng chỉ hành nghề hợp pháp, và ngay cả trong môi trường chuyên nghiệp, nồng độ tối đa cũng không vượt quá 6%.
Tuy nhiên, kết quả kiểm nghiệm từ phòng thí nghiệm Đại học Lancashire cho thấy các mẫu gel mà BBC thu thập có nồng độ lên tới 53% – cao gấp 500 lần giới hạn pháp lý.
Tiến sĩ Shalini Kanagasingam, người giám sát thử nghiệm, cảnh báo: “Những sản phẩm này cực kỳ nguy hiểm. Chúng có thể gây bỏng hóa chất, làm hỏng men răng và tổn thương không thể phục hồi cho cấu trúc răng.”
Thị trường “đen” và mạng lưới chứng chỉ giả
Phóng viên bí mật của BBC đã thâm nhập cơ sở White Bright ở Manchester, nơi bán bộ dụng cụ tẩy trắng răng chứa 35% carbamide peroxide (tương đương khoảng 12% hydrogen peroxide – gấp đôi mức cho phép) với giá 55 bảng Anh (khoảng 1,7 triệu đồng). Bộ kit được giao trong túi nhựa đựng bánh sandwich, không nhãn mác, không hướng dẫn sử dụng, cũng chẳng có cảnh báo an toàn.
Bộ dụng cụ đào tạo trị giá 300 bảng Anh được đựng trong một túi quà tiệc lấp lánh màu hồng gồm các ống tiêm, găng tay, khăn giấy và một bộ răng giả để thực hành. Ảnh: BBC
Tại vùng Merseyside, sự việc còn nghiêm trọng hơn. Cơ sở Pearly White Diamonds không chỉ bán gel nồng độ 53% mà còn mở khóa “đào tạo cấp tốc” cho người muốn hành nghề, với giá 300 bảng Anh (khoảng 9,3 triệu đồng). Khóa học diễn ra… tại bãi đậu xe của một viện dưỡng lão, với “dụng cụ học tập” là một túi quà màu hồng chứa ống tiêm, găng tay, khăn giấy và bộ răng giả.
Toàn bộ quá trình đào tạo được tiến hành qua tin nhắn WhatsApp, và học viên nhận được một chứng chỉ đã ký sẵn. Một người bán thậm chí còn “gợi ý” cho phóng viên: “Khi đã quen tay, bạn có thể hợp tác với nhà sản xuất để làm thương hiệu riêng. Lãi khủng lắm!”
Một số “chuyên viên thẩm mỹ” khác ở Wirral đã dùng chứng chỉ giả này để nhận khách hàng qua mạng xã hội, thậm chí quảng cáo công khai trên TikTok.
Theo Hiệp hội Nha khoa Anh (BDA), các khiếu nại về làm trắng răng bất hợp pháp đã tăng 26% trong những năm gần đây. Dù hành vi này có thể bị phạt tiền không giới hạn và tù giam, nhưng việc thực thi pháp luật vẫn rất lỏng lẻo.
Vụ truy tố thành công gần nhất diễn ra từ tháng 10/2021, và phần lớn các cuộc điều tra hiện nay chỉ được thực hiện sau khi nạn nhân bị tổn hại nghiêm trọng. “Chúng tôi kinh hoàng khi thấy các khóa ‘đào tạo’ được bán trên mạng, còn ống tiêm chứa 50% hydrogen peroxide thì được giao ngay trong bãi xe,” đại diện BDA nói và kêu gọi một chiến dịch trấn áp khẩn cấp.
Một chứng chỉ đi kèm với một trong các bộ dụng cụ đã được ký sẵn bởi một "người hướng dẫn". Ảnh: BBC
Phản ứng của chính phủ Anh lại khá yếu ớt: họ chỉ khuyến nghị người dân “liên hệ với cơ quan tư vấn nếu có lo ngại” – một lời khuyên bị cho là không tương xứng với mức độ nghiêm trọng của vấn đề.
Tiến sĩ Kanagasingam nhấn mạnh: “Tôi hiểu mong muốn có hàm răng trắng sáng là điều phổ biến. Nhưng đừng đánh cược sức khỏe của mình chỉ vì vẻ ngoài.”
Bà khuyến cáo, trong nhiều trường hợp, chỉ cần cạo vôi, làm sạch và đánh bóng chuyên nghiệp tại nha khoa là đã đủ để cải thiện màu răng. Việc sử dụng sản phẩm không rõ nguồn gốc có thể gây ăn mòn men răng, viêm lợi, bỏng niêm mạc miệng, và khiến răng yếu đi vĩnh viễn.
Vụ bê bối lần này là hồi chuông cảnh tỉnh cho không chỉ người dân Anh mà cả người tiêu dùng toàn cầu, khi các sản phẩm làm đẹp giá rẻ, không kiểm định, ngày càng dễ tiếp cận trên mạng xã hội.
Box thông tin: Cách nhận biết sản phẩm tẩy trắng răng an toàn
Chỉ thực hiện tẩy trắng tại nha khoa được cấp phép, có bác sĩ có tên trong danh sách của Hội đồng Nha khoa Tổng quát (GDC).
Kiểm tra nồng độ hydrogen peroxide – sản phẩm bán lẻ hợp pháp chỉ được phép chứa tối đa 0,1%.
Tránh mua gel tẩy trắng qua mạng xã hội, sàn thương mại điện tử hoặc các spa không chuyên khoa răng miệng.
Khi xuất hiện cảm giác rát, ê buốt hoặc bỏng miệng, cần ngưng ngay và đến nha sĩ để được xử lý.
