Trong tiến trình phát triển công nghiệp và công nghệ cao của Việt Nam, Hà Nội đang nổi lên như điểm đến đầu tư chiến lược, nhờ hội tụ ba yếu tố then chốt: Hạ tầng đồng bộ, nguồn nhân lực chất lượng cao và chính sách ưu đãi vượt trội.
Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc.
Hướng tới "Đô thị khoa học và công nghệ"
TP Hà Nội xác định sẽ tạo điều kiện thuận lợi để Khu công nghệ cao Hòa Lạc và các khu công nghiệp trên địa bàn trở thành động lực thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển công nghệ cao, hướng tới mục tiêu xây dựng trung tâm khoa học – công nghệ của khu vực.
Được thành lập với tầm nhìn trở thành "thành phố khoa học và công nghệ" hiện đại, Khu công nghệ cao Hòa Lạc đang được định hướng phát triển thành trung tâm nghiên cứu, ứng dụng và đổi mới sáng tạo, góp phần đưa Hà Nội trở thành hạt nhân của nền kinh tế tri thức trong thời đại 4.0. Đề án phát triển Khu công nghệ cao Hòa Lạc đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 xác định chiến lược tổng thể cho Khu công nghệ cao Hòa Lạc, tập trung xây dựng chính sách thu hút đầu tư, phát triển nguồn nhân lực và hoàn thiện hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, qua đó thúc đẩy hình thành nền kinh tế tri thức tại Thủ đô. Việc Bộ Khoa học và Công nghệ bàn giao Khu công nghệ cao Hòa Lạc cho UBND TP Hà Nội quản lý từ tháng 11-2023 đánh dấu một giai đoạn phát triển mới, mở ra cơ hội để thành phố chủ động hơn trong quy hoạch và thu hút đầu tư. Cùng với đó, Luật Thủ đô 2024 đã tạo không gian pháp lý và cơ chế đặc thù giúp Hà Nội đẩy mạnh phát triển công nghệ cao – lĩnh vực then chốt trong chiến lược tăng trưởng kinh tế bền vững.
Hiện Khu công nghệ cao Hòa Lạc đã thu hút được 108 dự án đầu tư (93 dự án trong nước, 15 dự án đầu tư nước ngoài), với tổng vốn đầu tư đăng ký khoảng 116.000 tỉ đồng. Bên cạnh đó, Khu công nghệ cao Hòa Lạc bắt đầu hình thành chuỗi liên kết giữa đào tạo-nghiên cứu-sản xuất, thiết lập môi trường sáng tạo công nghệ với các trung tâm đào tạo, nghiên cứu triển khai, đổi mới sáng tạo. Trong đó có nhiều DN quy mô lớn hoạt động trong các lĩnh vực công nghệ cao như Tập đoàn Viettel, Tập đoàn FPT (FPT Software, Đại học FPT), Tập đoàn Hanwha Aerospace (Hàn Quốc), Tập đoàn Nidec (Nhật Bản)... Trong các KCN khác, nhiều thương hiệu quốc tế như: Canon, Yamaha, Meiko, Sumitomo cũng đã chọn Hà Nội là "cứ điểm" sản xuất, tạo hàng chục ngàn việc làm, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng công nghiệp của Thủ đô.
Một lợi thế cạnh tranh nổi bật của Hà Nội là nguồn nhân lực chất lượng cao. Thủ đô tập trung nhiều trường đại học, viện nghiên cứu lớn, đặc biệt tại khu vực Hòa Lạc như Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học FPT, Đại học Việt - Nhật, Đại học Bách khoa Hà Nội (cơ sở 2)… tạo nên hệ sinh thái gắn kết giữa đào tạo, nghiên cứu và doanh nghiệp, cung cấp lực lượng lao động có trình độ, sẵn sàng làm chủ công nghệ mới. Sự hiện diện của các trường đại học tại Hòa Lạc không chỉ thúc đẩy hoạt động đào tạo và nghiên cứu, mà còn góp phần hình thành chuỗi liên kết chặt chẽ giữa nhà trường và doanh nghiệp. Mối gắn kết này giúp cân bằng cung – cầu nhân lực, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển công nghệ cao và đổi mới sáng tạo tại Thủ đô.
Tăng sức hấp dẫn cho Khu công nghệ cao Hòa Lạc
Theo ông Vũ Xuân Hùng, Trưởng Ban Quản lý các Khu công nghệ cao và Khu công nghiệp TP Hà Nội, Khu công nghệ cao Hòa Lạc hiện đang quy tụ nhiều tập đoàn công nghệ hàng đầu của Việt Nam. Trong 6 tháng đầu năm 2025, doanh thu của các doanh nghiệp trong khu đạt khoảng 575 triệu USD, kim ngạch xuất khẩu đạt 312 triệu USD, tăng 6% so với cùng kỳ năm trước. Thành phố đang tập trung triển khai các cơ chế, chính sách cụ thể nhằm thúc đẩy khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và phát triển công nghệ cao theo định hướng của Luật Thủ đô 2024.
Từ nay đến cuối năm 2025, Ban đặt mục tiêu thu hút thêm hàng trăm triệu USD vốn đầu tư, đưa tổng vốn thu hút trong nhiệm kỳ 2021-2025 tăng hơn 40% so với giai đoạn trước. Ông Hùng cho biết thêm thời gian tới, Ban sẽ tiếp tục đón các nhà đầu tư trong và ngoài nước đến tìm hiểu cơ hội tại các khu công nghiệp và Khu công nghệ cao Hòa Lạc, đồng thời đẩy mạnh xúc tiến đầu tư ở các thị trường quốc tế. Ông Hùng cũng kiến nghị UBND TP Hà Nội đẩy nhanh giải phóng mặt bằng, bố trí ngân sách nâng cấp hạ tầng Khu công nghệ cao Hòa Lạc, hỗ trợ đào tạo nhân lực và hoạt động khoa học - công nghệ, đồng thời có chính sách miễn giảm chi phí sử dụng hạ tầng để tăng sức hút đầu tư.
PGS-TS Bùi Thị An, Chủ tịch Hội Nữ trí thức Hà Nội, nhận định thế mạnh của Hà Nội không chỉ ở hạ tầng hay nhân lực, mà còn ở khả năng kết nối với mạng lưới nghiên cứu và đổi mới sáng tạo quốc gia. Khi sáu nghị quyết phát triển khoa học - công nghệ được HĐND TP thông qua, Hà Nội sẽ có cơ chế riêng để khuyến khích nghiên cứu, thương mại hóa kết quả và hỗ trợ doanh nghiệp công nghệ cao – "chìa khóa" giúp Thủ đô bứt phá, đón dòng vốn công nghệ chất lượng. Bà An cho rằng để hiện thực hóa khát vọng này, Hà Nội cần tập trung vào ba hướng chính: Thực thi chính sách hiệu quả; tăng đầu tư cho R&D thông qua quỹ hỗ trợ và kết nối viện - trường - doanh nghiệp; đồng thời thu hút nhân tài quốc tế bằng cơ chế thị thực linh hoạt, đãi ngộ cạnh tranh và môi trường sống chất lượng.
Trước đó, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền cho biết năm 2025, Hà Nội phấn đấu đạt mức tăng trưởng trên 8%, tạo nền tảng cho giai đoạn tăng trưởng hai con số trong những năm tiếp theo. Để đạt mục tiêu này, thành phố sẽ đẩy mạnh sản xuất tại các khu công nghiệp và khu công nghệ cao, coi đây là động lực quan trọng giúp kinh tế. Đối với Khu công nghệ cao Hòa Lạc, ông Quyền nhấn mạnh cần xác định rõ định hướng trở thành trung tâm nghiên cứu, ứng dụng công nghệ cao và thành phố khoa học - công nghệ. Các doanh nghiệp hoạt động tại đây nên tập trung phát triển sản phẩm công nghiệp chủ lực, tránh cạnh tranh trực tiếp với các địa phương khác, đồng thời chú trọng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao để sản xuất sản phẩm có giá trị, từng bước biến Hòa Lạc thành "đầu tàu" công nghệ của khu vực phía Bắc.
