Bệnh nhân là anh K.T.N (23 tuổi, Hà Nội) đi khám trong tình trạng méo miệng, tê mặt trái, mắt không nhắm kín.
Anh N kể tối hôm trước đi làm về muộn (khoảng 23h) và vẫn tắm bằng nước lạnh, sau đó bật điều hòa ngủ ngay. Đến sáng, anh thấy nửa mặt trái tê cứng, miệng méo lệch sang phải, cảm giác nặng đầu, khô rát mắt, nhắm không kín, đau đầu nhẹ nên đến cơ sở y tế kiểm tra.
Bác sĩ thăm khám, nhận thấy bệnh nhân có các dấu hiệu điển hình của liệt mặt bên trái như: mất nếp nhăn trán, nhân trung lệch sang phải, mắt bên liệt nhắm không kín, vận nhãn cầu bất thường. Kết quả xét nghiệm và chụp chiếu không phát hiện tổn thương hay bất thường mạch máu não, loại trừ khả năng đột quỵ.
Từ đó, bác sĩ kết luận anh N bị liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên bên trái, nguyên nhân do nhiễm lạnh đột ngột. Bệnh nhân được kê thuốc điều trị ngoại trú, hướng dẫn tập phục hồi chức năng, giữ ấm cơ thể và tránh tiếp xúc trực tiếp với gió lạnh, điều hòa.
Ảnh minh họa.
Căn bệnh dễ gặp khi nhiễm lạnh đột ngột
Theo bác sĩ Nguyễn Thị Huyền Thu, Phòng Lâm sàng, Bệnh viện Đa khoa Medlatec, dây thần kinh số 7 hay còn gọi là dây thần kinh mặt, điều khiển các cơ vùng mặt giúp chúng ta cười, nhăn mặt, chớp mắt, đồng thời tham gia tiết nước mắt, nước bọt và cảm nhận vị giác ở phần đầu lưỡi.
Liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên là tình trạng tổn thương phần ngoại biên của dây thần kinh mặt, khiến các cơ một bên mặt bị liệt. Người bệnh thường có biểu hiện miệng méo, nhắm mắt không kín, tê bì nửa mặt, đôi khi kèm đau tai, giảm vị giác hoặc chảy nước mắt sống.
Khác với thể liệt trung ương (thường do đột quỵ), thể ngoại biên chỉ ảnh hưởng đến một bên mặt và có thể hồi phục tốt nếu phát hiện sớm, điều trị kịp thời.
Các nguyên nhân phổ biến gây liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên gồm:
- Nhiễm lạnh đột ngột: tắm đêm, tắm nước lạnh, bật điều hòa sau khi ra mồ hôi, đi gió lạnh không che kín mặt;
- Nhiễm trùng tai mũi họng: viêm tai giữa, viêm tuyến mang tai, zona thần kinh…;
- Chấn thương vùng đầu mặt hoặc biến chứng sau phẫu thuật.
Bác sĩ Huyền Thu cảnh báo, nếu không được điều trị sớm, người bệnh có thể gặp di chứng lâu dài như co giật, co cứng cơ mặt, méo miệng vĩnh viễn, khô – loét giác mạc do mắt nhắm không kín, rối loạn vị giác và tiết nước mắt, ảnh hưởng đến thẩm mỹ và tâm lý.
“Khám và điều trị trong vòng 72 giờ đầu kể từ khi xuất hiện triệu chứng là yếu tố quyết định giúp bệnh nhân hồi phục hoàn toàn”, bác sĩ Thu nhấn mạnh.
Để bảo vệ sức khỏe, bác sĩ khuyến cáo:
- Không tắm đêm, tắm nước lạnh, đặc biệt sau khi cơ thể vừa ra mồ hôi hoặc làm việc ngoài trời;
- Không vào phòng điều hòa khi cơ thể còn ướt;
- Giữ ấm cơ thể, nhất là vùng mặt, cổ, tai trong thời tiết lạnh hoặc gió mạnh;
- Tăng cường sức đề kháng bằng chế độ ăn uống, nghỉ ngơi và tập luyện hợp lý.
Ngoài ra, nếu nhận thấy các dấu hiệu như miệng méo, tê nửa mặt, mắt nhắm không kín, người dân nên đến ngay cơ sở y tế có chuyên khoa thần kinh để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị sớm, tránh biến chứng đáng tiếc.
