Tại phòng khám phơi nhiễm HIV của Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, các bác sĩ đã tiếp nhận không ít trường hợp bệnh nhân đến khám trong tâm trạng lo lắng, hoảng sợ vì nghĩ mình có nguy cơ nhiễm HIV.
Tuy nhiên, ThS.BS Đới Ngọc Anh, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, cũng nhận thấy không phải ai trong số các bệnh nhân cũng trung thực ngay từ đầu về nguyên nhân thực sự khiến họ muốn dùng thuốc dự phòng HIV.
Một trường hợp đặc biệt khiến bác sĩ Ngọc Anh nhớ mãi là người đàn ông đến khám trong tâm thế hoảng loạn, nằng nặc xin được uống thuốc dự phòng phơi nhiễm HIV. Khi được hỏi lý do, bệnh nhân kể rằng: “Tôi đỗ xe bên vệ đường có nhiều cỏ, lúc mở cửa xe giẫm phải thứ gì đó như kim tiêm, sợ bị nhiễm HIV nên tới xin uống thuốc”.
Nghe lý do, bác sĩ chỉ biết lắc đầu vì hiểu rằng đây là câu chuyện bịa đặt. Sau khi được giải thích cặn kẽ, người đàn ông mới thừa nhận sự thật rằng ông có quan hệ đồng giới không an toàn. Sau đó, bệnh nhân biết bạn tình của mình dương tính với HIV nên mới vội vàng tìm đến bệnh viện để xin thuốc dự phòng.
Theo bác sĩ Đới Ngọc Anh, đây không phải là trường hợp hiếm gặp. Có người viện cớ “giẫm phải kim tiêm”, “bị vật nhọn đâm” hay “vô tình dính máu người khác”, trong khi nguyên nhân thực tế lại là do quan hệ tình dục không an toàn hoặc sử dụng chung bơm kim tiêm.
HIV tăng ở nhóm có quan hệ đồng giới
Bác sĩ Đới Ngọc Anh cho biết, những năm gần đây, đối tượng phơi nhiễm HIV có nhiều thay đổi. Hiện nay, số ca nhiễm HIV liên quan tới nhóm đồng giới đang có xu hướng gia tăng rõ rệt.
“HIV ở nhóm đồng giới nam tăng nhanh do lây truyền qua đường máu khi quan hệ tình dục. Khi quan hệ mạnh, bộ phận sinh dục dễ bị trầy xước, tạo điều kiện cho virus xâm nhập”, bác sĩ Ngọc Anh lý giải.
Điều trị phơi nhiễm (ảnh minh họa).
Tầm quan trọng của việc quan hệ tình dục an toàn
Một số bệnh nhân đến khám cũng thẳng thắn chia sẻ với bác sĩ rằng, trước đây họ không hề dùng bao cao su khi quan hệ tình dục, chỉ sau khi được truyền thông và tư vấn mới nhận thức được sự cần thiết của biện pháp này.
“Nhiều bạn nghĩ rằng chỉ khi xuất tinh mới có nguy cơ lây HIV, còn quan hệ mà không xuất tinh thì an toàn. Đây là nhận thức sai lầm”, bác sĩ nhấn mạnh.
Theo bác sĩ, việc tư vấn với nhóm bệnh nhân trẻ tuổi cần sự thẳng thắn và ngôn ngữ rõ ràng, tránh nói giảm nói tránh khiến họ hiểu sai.
Điều đáng chú ý là, thế hệ trẻ ngày nay có thái độ cởi mở và bình tĩnh hơn khi đối diện với HIV.
“Các bạn trẻ đến khám phơi nhiễm rất thẳng thắn. Nếu chẳng may nhiễm HIV, các bạn tiếp nhận thông tin khá bình tĩnh, không hoảng loạn. Họ hỏi ngay về quy trình điều trị ARV, cách kiểm soát bệnh, chứ không tuyệt vọng như trước kia”, bác sĩ Ngọc Anh chia sẻ.
Đây là tín hiệu tích cực, bởi HIV hiện nay hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu tuân thủ điều trị thuốc kháng virus (ARV). Khi đạt ngưỡng an toàn, người nhiễm HIV có thể sinh hoạt bình thường, không lây cho bạn tình và vẫn có thể sinh con khỏe mạnh, âm tính với virus. Tuy nhiên, mặt trái của việc này là nhiều người trẻ trở nên chủ quan với HIV, không chú trọng phòng ngừa ngay từ đầu.
Bác sĩ Đới Ngọc Anh khuyến cáo, trong bối cảnh lối sống hiện đại ngày càng cởi mở, các bạn trẻ cần chú trọng đến vấn đề tình dục an toàn. Sống thử hay sống thoáng không xấu, nhưng cần có trách nhiệm với bản thân và người khác.
Bác sĩ cũng khuyến khích các cặp đôi nên thực hiện xét nghiệm tiền hôn nhân, xét nghiệm HIV nếu cảm thấy có nguy cơ mắc bệnh. Khi yêu đương, mọi người hãy chia sẻ thẳng thắn về sức khỏe và những rủi ro có thể gặp phải với đối phương.
Theo bác sĩ, những câu chuyện tưởng chừng “bi hài” trong phòng khám phơi nhiễm HIV không chỉ phản ánh nhận thức của một bộ phận người dân, mà còn là lời nhắc nhở về việc hiểu đúng, hành xử đúng trong quan hệ tình dục an toàn để bảo vệ bản thân và cộng đồng.
