Đa số các chuyên gia cho rằng thách thức lớn nhất trong việc thúc đẩy thanh toán không tiền mặt là vấn đề bảo mật, an toàn giao dịch. Vấn đề này là nguyên nhân chính khiến người dân còn e ngại khi sử dụng thanh toán qua QR, nhất là trong bối cảnh nguy cơ, tội phạm công nghệ cao, lừa đảo, đánh cắp dữ liệu cá nhân ngày càng tinh vi, phức tạp.
TP. HỒ CHÍ MINH ĐẨY MẠNH THANH TOÁN KHÔNG TIỀN MẶT
Thanh toán không tiền mặt đã trở thành xu hướng khách quan và phổ biến trong đời sống hiện nay, nhất là tại các nhà hàng, quán cà phê, siêu thị… Đây là một nỗ lực lớn của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước, các tổ chức tài chính, trung gian thanh toán, doanh nghiệp và ngay chính bản thân người tiêu dùng trong việc thúc đẩy thói quen không dùng tiền mặt.
Theo ông Nguyễn Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh, Thành phố đã ban hành kế hoạch phát triển thanh toán không tiền mặt trên địa bàn với nhiều biện pháp và giải pháp thúc đẩy thanh toán số trong tất cả các lĩnh vực dịch vụ công, giáo dục, y tế, giao thông vận tải, các hoạt động xúc tiến thương mại…
Cũng theo ông Dũng, lãnh đạo Thành phố đã nhận thức rõ vai trò then chốt của thanh toán không tiền mặt trong tiến trình thúc đẩy thanh toán số và phát triển kinh tế số. Tuy nhiên, việc thực hiện triển khai thanh toán không tiền mặt vẫn còn những khó khăn, hạn chế nhất định. Trong đó, vấn đề bảo mật an toàn giao dịch cho người dùng là một trong những trở ngại khiến cho người dân còn e ngại khi sử dụng; nhất là trong bối cảnh nguy cơ, tội phạm công nghệ cao, lừa đảo, đánh cắp dữ liệu cá nhân ngày càng tinh vi, phức tạp.
“TP.Hồ Chí Minh đã, đang và sẽ tiếp tục triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt. Tuy nhiên, để việc triển thanh toán không tiền mặt thực sự đi vào chiều sâu, lan tỏa rộng khắp cần sự phối hợp đồng bộ giữa các cấp, các ngành”, ông Dũng chia sẻ.
Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh đã đưa ra một số đề xuất. Thứ nhất, Chính phủ chỉ đạo các bộ ngành trung ương tiếp tục hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan đến triển thanh toán không tiền mặt, bảo đảm đồng bộ với luật các tổ chức tín dụng sửa đổi năm 2024, Nghị định 52 và các quy định về an toàn bảo mật thông tin cá nhân, tạo hành lang cơ sở pháp lý đồng bộ hoạt động thanh toán.
Thứ hai, đề nghị các cơ quan quản lý nhà nước, các chuyên gia, diễn giả, khách mời quan tâm thảo luận cũng như chia sẻ những kinh nghiệm trong việc thúc đẩy thanh toán số trong thương mại điện tử, vai trò các giải pháp kết nối dữ liệu trong thúc đẩy phát triển kinh tế số và những khuyến nghị riêng cho TP. Hồ Chí Minh.
Thứ ba, các sở, ban ngành, UBND các phường xã, chủ động rà soát lồng ghép các nội dung, thúc đẩy triển thanh toán không tiền mặt vào chương trình công tác thường xuyên của đơn vị địa phương. Trong đó, tập trung triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp tăng cường ứng dụng thanh toán điện tử trong dịch vụ công, đặc biệt là trong lĩnh vực hành chính công, giáo dục, y tế, giao thông, thuế và phí, đảm bảo quy trình thanh toán tiện lợi và an toàn.
TP. Hồ Chí Minh cũng đề xuất phối hợp tổ chức các chương trình xúc tiến thương mại gắn với đẩy mạnh triển thanh toán không tiền mặt, nhất là trong các sự kiện tiêu dùng lớn như khuyến mãi tập trung, chương trình xúc tiến tiêu dùng, kích cầu du lịch. Đồng thời, đề xuất những giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, hộ kinh doanh, tiểu thương, người dân áp dụng các giải pháp thanh toán số phù hợp với quy mô và điều kiện thực tế.
Song song đó là đẩy mạnh công tác truyền thông trên nhiều nền tảng nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng sử dụng triển thanh toán không tiền mặt cho người dân, vận động thay đổi thói quen sử dụng tiền mặt trong cộng đồng, nhất là tại các khu dân cư, chợ truyền thống, khu ngoại thành.
Cuối cùng, đề nghị các đơn vị như Ngân hàng Nhà nước Khu vực 2, các sở ban ngành phối hợp các cơ quan bộ ngành trung ương để kết nối liên thông dữ liệu giữa các ngành, các lĩnh vực hình thành hệ sinh thái số của vụ thanh toán thông minh trên địa bàn Thành phố.
"Tôi tin tưởng rằng thanh toán không tiền mặt sẽ tiếp tục là động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế số, góp phần xây dựng một xã hội hiện đại, hiệu quả và công bằng hơn", Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Dũng khẳng định.
XÂY DỰNG VĂN HÓA TIÊU DÙNG KHÔNG TIỀN MẶT, KHUYẾN KHÍCH THUẾ
Chia sẻ kinh nghiệm Hàn Quốc trong quá trình thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, ông Kim Dea Hong, Phó Tổng giám đốc Ngân hàng Shinhan Việt Nam, cho hay cách đây 20-30 năm, Hàn Quốc đã xây dựng được một nền tảng để khuyến khích thanh toán không dùng tiền mặt. Tuy nhiên, tỉ lệ thanh toán bằng tiền mặt hiện vẫn ở mức cao, khoảng 15,9%.
Việc phổ cập thanh toán không tiền mặt vẫn là một thách thức không đơn giản. Tại Hàn Quốc, từ những năm 2000, mọi tổ chức tài chính đều bắt buộc phải xác minh danh tính của khách hàng; nhờ đó, thẻ tín dụng bắt đầu trở nên phổ biến.
Để khuyến khích người dân sử dụng thanh toán không tiền mặt, Chính phủ Hàn Quốc đã triển khai chính sách khấu trừ thuế thu nhập cá nhân khi người dân sử dụng thẻ tín dụng. Nếu người lao động sử dụng thẻ tín dụng thay vì tiền mặt để mua hàng, họ sẽ được giảm thuế thu nhập.
Hiện nay, chính sách này còn được mở rộng ra cả thẻ ghi nợ (debit card) và các hình thức thanh toán di động (mobile payment). Đồng thời, với chủ các cửa hàng, Chính phủ đã khuyến khích thanh toán không tiền mặt bằng cách ưu tiên chọn những cửa hàng có tỉ lệ thanh toán không tiền mặt cao để được hỗ trợ tài chính hoặc ưu đãi thuế.
Theo ông Kim Dea Hong, tại Việt Nam, Chính phủ cũng đang tạo nền tảng thúc đẩy thanh toán không tiền mặt thông qua các chính sách như áp dụng sinh trắc học đối với giao dịch chuyển tiền cho khách hàng cá nhân và tổ chức; các doanh nghiệp có doanh thu từ 1 tỉ đồng/năm phải sử dụng hóa đơn điện tử,…
Từ những thực tiễn tại Hàn Quốc, ngành ngân hàng cùng hệ sinh thái cần xây dựng văn hóa thanh toán không tiền mặt với lộ trình rõ ràng và từng bước triển khai có hệ thống. Ngân hàng Shinhan Việt Nam cam kết đồng hành và mong muốn góp phần hỗ trợ Chính phủ Việt Nam trong việc thúc đẩy việc thanh toán không tiền mặt.
