Dự luật thuế và chi tiêu mang tính cột mốc của Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 1/7 tiến thêm một bước để trở thành một đạo luật, khi được Thượng viện nước này thông qua với số phiếu sít sao.
Sau khi đã vượt qua “cửa ải” Thượng viện với 51 phiếu thuận và 50 phiếu chống, dự luật này được chuyển tới Hạ viện. Tại Hạ viện, dự luật có thể đối mặt với không ít sự phản đối bởi nội dung của dự luật đã thay đổi đáng kể so với phiên bản mà Hạ viện thông qua trước đó. Trong khi đó ngày 4/7 là thời hạn mà ông Trump mong muốn việc phê chuẩn dự luật tại Quốc hội hoàn tất, để ông có thể đặt bút ký đưa dự luật mà ông gọi là “lớn lao và đẹp đẽ” này thành một đạo luật.
Trong cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện, Phó tổng thống JD Vance là người bỏ lá phiếu thuận thứ 51 để phá vỡ thế bế tắc khi số nghị sỹ bỏ phiếu thuận và phiếu chống là bằng nhau.
Ông Trump vui mừng sau khi dự luật được Thượng viện phê chuẩn, đồng thời kêu gọi các hạ nghị sỹ “làm điều đúng đắn là gửi dự luật này tới bàn làm việc của tôi” để ông ký thành luật. “Chúng ta đang đi đúng kế hoạch. Hãy tiếp tục, hãy hoàn tất dự luật trước khi các bạn và gia đình của các bạn bước vào kỳ nghỉ 4/7”, ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social.
Các nhà phê bình đã cảnh báo rằng luật này - bao gồm nội dung cắt giảm thuế mạnh tay - sẽ làm tăng mạnh nợ công vốn dĩ đã lớn của Mỹ. Đồng USD đã giảm giá sâu trong những tháng gần đây trong bối cảnh lo ngại về bức tranh nền tài chính công trở nên ảm đạm hơn của Washington.
Trong suốt nhiều ngày, các thượng nghị sĩ đã bất đồng gay gắt về dự luật, với một số lượng lớn thành viên của Cộng hòa trọng Thượng viện lên tiếng bày tỏ lo ngại về quy mô và phạm vi của dự luật. Cuộc bỏ phiếu quan trọng diễn ra sau một phiên họp kéo dài hơn 24 giờ đồng hồ tại Thượng viện, mà ở đó các nhà lãnh đạo Đảng Cộng hòa đã cố gắng thương lượng với những người phản đối dự luật trong đảng này.
Để bù đắp cho việc gia hạn các khoản cắt giảm thuế toàn diện đã được đưa ra trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, dự luật cắt giảm chi tiêu cho các chương trình chăm sóc sức khỏe và phúc lợi xã hội. Bên cạnh đó, dự luật tăng chi tiêu cho quân đội và an ninh biên giới, và bãi bỏ thuế đối với tiền boa và tiền làm thêm giờ.
Giới quan sát nhận định Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson sẽ gặp không ít thách thức trong việc huy động đủ số phiếu trong Đảng Cộng hòa tại Hạ viện để ủng hộ dự luật và đưa dự luật tới bàn làm việc của ông Trump trước khi kết thúc tuần này. Tuy nhiên, ông Johnson nói Hạ viện sẽ “làm việc nhanh” để thông qua dự luật trước khi hết ngày thứ Sáu tuần này.
Một phiên bản trước đó của dự luật đã được Hạ viện thông qua với chênh lệch một phiếu bầu duy nhất vào tháng 5, nhưng một hạ nghị sỹ đang phản đối phiên bản dự luật mà Thượng viện vừa thông qua. Những người theo chủ nghĩa cứng rắn về tài khóa cho rằng phiên bản dự luật của Thượng viện sẽ làm tăng thêm một khoản không bền vững trong khối nợ công vốn dĩ đã ngày càng lớn.
Nhiều thành viên Hạ viện ôn hòa hơn chỉ trích việc dự luật cắt giảm Medicaid - chương trình cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người Mỹ thu nhập thấp và khuyết tật. Ủy ban quy tắc của Hạ viện đã bắt đầu xem xét phiên bản dự luật của Thượng viện vào chiều thứ Ba, với các cuộc bỏ phiếu tại toàn thể Hạ viện dự kiến diễn ra sớm nhất vào ngày thứ Tư.
Các tổ chức dự báo độc lập đã cảnh báo rằng dự luật này sẽ khiến Chính phủ Mỹ nợ nần nhiều hơn. Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) - một cơ quan giám sát phi đảng phái - ước tính phiên bản dự luật của Thượng viện sẽ làm tăng thâm hụt ngân sách liên bang thêm 3,3 nghìn tỷ USD trong thập kỷ tới. Tuy nhiên, nhiều nghị sỹ Cộng hòa đã chỉ trích dự báo này của CBO, còn Nhà Trắng lập luận rằng luật này sẽ giúp giảm thâm hụt ngân sách thông qua việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
