Cách đây đúng 25 năm (ngày 19-12-2000), Việt Nam đã phê chuẩn Công ước số 182 của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) về xóa bỏ các hình thức lao động trẻ em tồi tệ nhất - một dấu mốc quan trọng thể hiện cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong việc bảo vệ trẻ em khỏi sự bóc lột và bảo đảm các quyền cơ bản.
Nguồn: ILO
Kể từ đó, Việt Nam đã đạt được nhiều tiến bộ bền bỉ trong công tác phòng ngừa và từng bước xóa bỏ lao động trẻ em, bao gồm cả các hình thức tồi tệ nhất. Những thành quả này có được nhờ việc hoàn thiện khung pháp luật, triển khai các chương trình quốc gia và tăng cường phối hợp hành động giữa Nhà nước, người lao động, người sử dụng lao động, doanh nghiệp, cộng đồng và các đối tác quốc tế.
Nhân dịp này, một video ghi nhận hành trình 25 năm nỗ lực đã được thực hiện với sự tham gia của đại diện các tổ chức quốc tế, cơ quan Chính phủ và cá nhân tiêu biểu. Trong đó có bà Sinwon Park, Giám đốc Văn phòng ILO tại Việt Nam; bà Nguyễn Thị Nga, Phó Cục trưởng Cục Bà mẹ và Trẻ em (Bộ Y tế); bà Michaela Bauer, Phó Trưởng đại diện UNICEF tại Việt Nam; bà Trần Thị Lan Anh, Tổng Thư ký và Giám đốc Văn phòng Giới sử dụng lao động (VCCI). Các đại sứ đến từ Liên minh châu Âu, Hà Lan, Đức, Anh, Mỹ, Nhật Bản, Canada và đại diện Liên hợp quốc tại Việt Nam cũng góp mặt, thể hiện sự đồng hành và cam kết hợp tác vì một tương lai không còn lao động trẻ em. Bên cạnh đó là những câu chuyện thực tế từ người hưởng lợi các mô hình can thiệp như em Nguyễn Thị Kim Ngân (An Giang), cô Đặng Thị Thúy Hiền (Hà Nội) và ông Trần Văn Vinh, chủ hợp tác xã cà phê tại Gia Lai.
Chấm dứt lao động trẻ em là một khoản đầu tư chiến lượcTrước đó, ngày 17-12, ILO và UNICEF đã phối hợp tổ chức sự kiện kỷ niệm 25 năm Việt Nam tham gia Công ước số 182, tái khẳng định quyết tâm xóa bỏ lao động trẻ em tồi tệ nhất, hướng tới một tương lai nơi mọi trẻ em đều được bảo vệ và phát triển toàn diện.
Theo các cuộc điều tra quốc gia do Cục Thống kê thực hiện với sự hỗ trợ của ILO, tỉ lệ trẻ em tham gia các hoạt động kinh tế đã giảm từ 9,1% năm 2018 xuống còn 3,5% vào năm 2023. Tuy nhiên, vẫn còn khoảng 94.300 trẻ em đang làm các công việc có tính chất nguy hiểm, và gần 12 trên mỗi 100 trẻ em trong lao động trẻ em phải đối mặt với các rủi ro ảnh hưởng đến sức khỏe.
"Chấm dứt lao động trẻ em không chỉ là bảo vệ quyền của trẻ em, mà còn là đầu tư cho lực lượng lao động tương lai và tăng trưởng kinh tế bao trùm của Việt Nam"- bà Sinwon Park, Giám đốc Quốc gia ILO tại Việt Nam, cho biết. "Khi trẻ em được đến trường và phát triển kỹ năng, khi người lớn có việc làm thỏa đáng và năng suất, lợi ích sẽ lan tỏa tới gia đình, doanh nghiệp và toàn bộ nền kinh tế. Chấm dứt lao động trẻ em chính là một khoản đầu tư chiến lược cho giá trị và sự bền vững của tương lai kinh tế Việt Nam."

Bà Sinwon Park, Giám đốc Văn phòng ILO tại Việt Nam
Việc chấm dứt lao động trẻ em đòi hỏi sự quan tâm và giám sát thường xuyên, đặc biệt khi Việt Nam ngày càng hội nhập sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Trẻ em thuộc các hộ gia đình dễ bị tổn thương do nghèo đói, di cư, biến đổi khí hậu, việc làm phi chính thức và hạn chế tiếp cận dịch vụ tiếp tục là nhóm ưu tiên trong các nỗ lực can thiệp.
Trong bối cảnh chuyển đổi số, các rủi ro mới như bóc lột trẻ em trên môi trường mạng đang song hành với các nguy cơ truyền thống, đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với hệ thống bảo vệ trẻ em cả trên nền tảng trực tuyến và thực tế. Để đạt mục tiêu phát triển bền vững, Việt Nam cần tiếp tục lồng ghép bảo vệ quyền trẻ em vào các chương trình giáo dục, an sinh xã hội và tăng cường thực thi pháp luật.
ILO, UNICEF và Liên hợp quốc tái khẳng định cam kết đồng hành cùng Việt Nam trong xây dựng và triển khai Chương trình quốc gia phòng ngừa, giảm thiểu lao động trẻ em giai đoạn 2026–2030.